بررسی اثرات مذاکرات تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای ملحق شده به سازمان جهانی تجارت: رویکرد پانل دیتای پویا

چکیده عضویت در سازمان جهانی تجارت (WTO) یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران، بعد از رفع تحریم‌های بین‌المللی، محسوب می‌شود. براین‌اساس، تحقیق در مورد آثار بالقوه فرایند مذاکرات و عضویت در آن سازمان روی رشد اقتصادی کشور ضرورت اساسی دارد. هدف از این پژوهش بررسی آثار بالقوه الحاق به WTO بر رشد اقتصادی ایران از طریق برآورد و تحلیل رابطه بین فرایند مذاکرات الحاق؛ و عضویت کامل در WTO با رشد اقتصادی، بر اساس تجربه کشورهای ملحق شده به آن سازمان می‌باشد. در این پژوهش، با استفاده از داده‌های تلفیقی 179 کشور طی سال‌های 1980 تا 2015، مدل رشد اقتصادی درونزا را با استفاده از روش پانل دیتای پویا، با رویکرد متغیرهای ابزاری (Panel GMM)، برآورد کرده‌ایم. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که، رابطه مثبت و معنی‌داری بین رشد اقتصادی و فرایند مذاکرات الحاق و عضویت در WTO وجود دارد. از‌این‌رو می‌توان گفت که، اثرات الحاق به سازمان جهانی تجارت به دوره پس از عضویت کامل محدود نبوده، بلکه فرایند مذاکرات الحاق نیز - به‌دلیل اصلاحات الزامی که در این فرایند روی سیاست‌ها و نهادهای اقتصادی روی ‌می‌دهد – رشد اقتصادی کشورهای ملحق‌شونده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.